DRUKUJ
2015-03-16

O muzeum

Muzeum Narodowe w Gdańsku, dziedziczące zbiory i tradycje dwóch instytucji – Muzeum Miejskiego (1870) i Muzeum Rzemiosł Artystycznych (1881), należy do najstarszych w Polsce. Gmach Główny to późnogotycki klasztor franciszkański, adaptowany do celów muzealnych w latach 1867–1871. Muzeum Miejskie zawdzięczało ekonomiczne warunki rozwoju Fundacji Carla G. Klosego (1794–1868), natomiast zasadniczy trzon jego zbiorów stanowiła kolekcja Jacoba Kabruna (1759–1814), złożona z kilku tysięcy obrazów, rysunków i rycin mistrzów europejskich od końca XV do początków XIX wieku, przekazana miastu testamentem właściciela.

 

Zalążek zbiorów Muzeum Rzemiosł Artystycznych powstał dzięki zakupieniu w 1881 roku kolekcji Ludwika Garbego, składającej się z kilku tysięcy eksponatów (meble, fajanse i wyroby z metali kolorowych). Średniowieczną rzeźbę gdańską i pomorską przekazywały do muzeum kościoły, a cechy – rzemiosło artystyczne. Ważną rolę w powiększaniu zbiorów odegrały darowizny i legaty rodzin gdańskich i pomorskich. Wszystkie nazwiska darczyńców Muzeum przechowuje we wdzięcznej pamięci i na kartach swojej historii.

 

Pod koniec II wojny światowej budynek uległ zniszczeniu w 65%, znaczna cześć zbiorów zaginęła (między innymi całkowicie zniknęły działy numizmatów i sztuki Dalekiego Wschodu), ucierpiały zasoby biblioteki i dokumentacja muzealna. Pierwszą powojenną ekspozycję otwarto w 1948 roku.
W roku 1956 z wojennej tułaczki wrócił tryptyk Sądu Ostatecznego Hansa Memlinga oraz część zbiorów malarstwa, rysunku i rycin. W latach 60. XX wieku, w organizacyjnych ramach instytucji powstały zalążki zbiorów i koncepcje samodzielnych później muzeów, takich jak Centralne Muzeum Morskie (Narodowe Muzeum Morskie), Muzeum Archeologiczne i Muzeum Historii Miasta Gdańska.

 

W głównym gmachu muzeum, późnogotyckim klasztorze franciszkańskim, mieści się Oddział Sztuki Dawnej. W Pałacu Opatów w Gdańsku-Oliwie swoje zbiory prezentuje Oddział Sztuki Nowoczesnej, a w pobliskim Spichlerzu Opackim – Oddział Etnografii. Zielona Brama przy Długim Targu jest miejscem wystaw czasowych. W dworku Józefa Wybickiego, w Będominie koło Kościerzyny, swoją siedzibę ma Muzeum Hymnu Narodowego, a w Waplewie Wielkim, w zabytkowym pałacu należącym niegdyś do rodu Sierakowskich, działa Muzeum Tradycji Szlacheckiej. W 2021 roku na postoczniowych terenach w Gdańsku powołano do działania NOMUS – najmłodsze muzeum sztuki współczesnej w Polsce. W NOMUS-ie znajduje się Gdańska Galeria Fotografii.